Dysk SSD a HDD – czym się różnią? Rodzaje dysków

Konsekwencje wyboru dysku twardego widzimy w różnych sytuacjach – podczas startu systemu i uruchamiania aplikacji, w czasie skanowania antywirusem albo defragmentacji, a także w czasie zwykłego kopiowania plików z jednego folderu do drugiego. Niezależnie od tego, czy chcemy samodzielnie złożyć komputer z wybranych części, czy wymienić dysk, czy kupić gotowy zestaw, należy mieć świadomość, na co się decydujemy i jakie wiążą się z tym konsekwencje. Jaki dysk należy wybrać i co z tego wynika? Dowiesz się z następnej części artykułu. Wyjaśniamy, jakie są rodzaje dysków twardych, oraz podpowiadamy, czy wybrać dysk SSD, czy HDD.

Kiedyś na rynku występowały wyłącznie dyski HDD (Hard Disc Drive). Chociaż dysk na ogół jest schowany przed naszymi oczami, warto wiedzieć, na jakiej zasadzie działa:

• Dysk HDD składa się z talerza lub zespołu talerzy, z cienką warstwą nośnika magnetycznego oraz głowic elektromagnetycznych, które umożliwiają zapis i odczytywanie danych.
• Na każdy talerz dysku przypada jedna para głowic – jedna głowica odczytu i jedna zapisu.
• Dane zapisywane są na talerzu dysku poprzez przesłanie strumienia elektromagnetycznego przez głowicę zapisującą.
• O tym, jak szybko dysk radzi sobie z operacjami na różnych danych, decyduje jego szybkość obrotowa.

Generalnie różnica między dyskiem HDD a SSD polega na tym, że ten pierwszy jest wolniejszy, ale ma znacznie niższą cenę. Oszczędność ma jednak swoje mankamenty. Oprócz zauważalnie wolniejszej pracy musimy liczyć się z tym, że dysk będzie narażony na wszelkiego rodzaju uszkodzenia mechaniczne. Jeśli talerze lub głowice ulegną pęknięciu, dysk nadaje się tylko do wymiany – to właśnie z tego powodu upadek laptopa z dyskiem HDD może mieć przykre konsekwencje.

Dysk SSD (Solid-State Drive) różni się od poprzednika konstrukcją:

• Zamiast talerzy pojawia się pamięć NAND Flash, która jest nie tylko szybsza, ale i bardziej wytrzymała na ewentualne uszkodzenia mechaniczne.
• Dyski SSD pracują równie wydajnie, niezależnie od temperatury otoczenia.
• Dyski SSD działają średnio 2,5 razy szybciej od HDD.
• Szybkość odczytu danych z dysku SSD to co najmniej 500–550 MB/s, a szybkość zapisu – między 400 a 520 MB/s. Droższe dyski SSD potrafią osiągać szybkość nawet na poziomie 3500 MB/s. Naprawdę imponujące!

Dyski SSD występują w ultrabookach i innych urządzeniach z wyższej półki, ponieważ są dość kosztowne. Oprócz ceny w złotówkach, jaką przyjdzie nam zapłacić za odpowiednią szybkość działania, należy się liczyć także z innymi kosztami. Słabszą stroną dysków SSD jest bowiem ich pojemność. W stosunkowo niskiej cenie można kupić dyski 120 GB lub 240 GB. To naprawdę mało, zważywszy na fakt, że w tradycyjnych dyskach twardych minimalną wartością jest w tej chwili 500 GB, a częściej kupujemy dyski 1TB lub 2 TB. Dysk SSD od HDD takiej pojemności może być kilkakrotnie droższy. 

Rodzaje dysków SSD

Warto odnotować, że wyróżniamy różne rodzaje dysków SSD. Ze względu na sposób mocowania dysku na płycie głównej możemy właściwie wyróżnić 3 kategorie:

• dyski SATA III,
• dyski M.2,
• dyski PCI-E.

Chociaż w laptopie prawdopodobnie zainstalujemy każdy z wymienionych, najkorzystniej jest wybierać interfejs M.2 lub PCI-E – to nowocześniejsze formaty niż SATA i zazwyczaj osiągają wyższe prędkości. W ich przypadku, za działanie odpowiada protokół NVMe, stworzony specjalnie z myślą o dyskach SSD. Pozwala on wykorzystać przepustowość standardu PCI Express do jak najszybszej transmisji plików. Dokładna wydajność będzie jednak uzależniona od generacji interfejsu PCIe oraz ilości linii komunikacyjnych.

Jeśli porównujemy specyfikę dysków, warto uwzględnić też inne elementy wpływające na komfort użytkowania komputera. Dyski SSD są masowo używane w nowoczesnych ultrabookach między innymi dzięki swojej energooszczędności. To dzięki temu rozwiązaniu komputery mogą pracować na jednym ładowaniu nawet kilkanaście godzin! Poza tym dyski SSD mają własne systemy do odprowadzania ciepła, dzięki czemu nie musimy używać dużych i głośnych wiatraków, co miało miejsce w starszych komputerach z dyskami HDD.
Nie sposób też nie wspomnieć o wadze! Dysk HDD do tradycyjnego komputera może ważyć nawet 450 gramów, a mały dysk SSD tylko 8g!

Myślisz, że wymieniliśmy wszystkie rodzaje dysków? Jeśli wciąż wahamy się, czy lepszym wyborem będzie SSD, czy HDD, istnieje opcja, która może rozwiązać ten problem. Jest także wersja pośrednia, łącząca mocne strony obu wcześniej opisanych rozwiązań. Dyski hybrydowe umożliwiają zapamiętanie tych aplikacji, z których korzystamy najczęściej w pamięci NAND Flash, co znacznie skraca czas dostępu do nich. Dzięki temu znacznie szybszy jest na przykład start systemu czy wznowienie działania po uśpieniu. Działa to jednak tylko przy odczycie, bo przy zapisywaniu plików działanie odbywa się z prędkością taką, jaką maksymalnie obsługuje dysk HDD. Cenowo ta propozycja znajduje się właśnie pomiędzy HDD a SSD.

Kupując dysk, szczególnie przez internet, należy zwrócić uwagę na jego przeznaczenie. Na rynku znajdziemy dyski dedykowane do komputerów stacjonarnych i do notebooków, a także takie, które możemy zainstalować w konsoli, jeśli potrzebujemy dodatkowego miejsca na dane. Jeszcze inną kategorią są dyski przeznaczone na potrzeby serwerów NAS, takie jak charakteryzujący się bardzo dużą pojemnością dysk HDD WD Red 3TB 3.5 cala.

Dysk SSD a HDD – znając najważniejsze różnice, warto jest wybrać ten nowocześniejszy i bardziej niezawodny model, o ile sytuacja finansowa nam to umożliwia. Szybszy start systemu i wydajniejsze działanie przy większości procesów to komfort, za który naprawdę opłaca się zapłacić. Niemniej jednak warto pamiętać o tym, że nawet w obrębie dysków SSD występują znaczące różnice, w zależności od konkretnego modelu.
A jeśli szukasz jeszcze więcej porad, sprawdź nasz ranking dysków HDD, ranking dysków SSD oraz uniwersalny ranking dysków zewnętrznych.