Jak działa lodówka? Budowa i schemat działania

Mimo, że nowoczesne lodówki i zamrażarki potrafią być bardzo zróżnicowane, jeśli chodzi o wygląd, to zasada działania pozostaje taka sama. Niezależnie od tego, czy mowa o mniejszym, czy większym modelu, wolnostojącym czy do zabudowy, lodówka składa się z tych samych elementów gwarantujących prawidłowe działanie.

Najważniejsze części w lodówce to:

• agregat (czyli sprężarka),
• parownik,
• skraplacz,
• termostat.

Wszystkie te elementy są kluczowe dla prawidłowego przebiegu procesów zachodzących we wnętrzu urządzenia, które są niezbędne do tego, aby lodówka chłodziła żywość. To dzięki nim, umieszczony w lodówce czynnik chłodniczy w postaci gazu może zmieniać swój stan skupienia – parować, sprężać się, rozprężać i skraplać. W ten sposób możliwe jest oddawanie ciepła do otoczenia i wpuszczanie zimnego powietrza na półki, gdzie umieszczona jest żywność.

• Agregat odpowiada za obieg czynnika chłodniczego poprzez zmiany ciśnienia oraz temperatury.
• Termostat mierzy temperaturę i, w razie potrzeby, włącza lub wyłącza agregat. Gdy temperatura wewnątrz jest właściwa, agregat zostaje wyłączony. Natomiast gdy jest zbyt wysoka i należy ją obniżyć, agregat (sprężarka) samoczynnie się włącza. Jak łatwo się domyślić, częste otwieranie drzwi lodówki i – co za tym idzie, podnoszenie temperatury w środku, sprawia, że agregat ma więcej pracy, a lodówka zużywa więcej energii.
• Skraplacz to element, który znajduje się z tyłu chłodziarki. To tam czynnik chłodzący się skrapla, czyli ze stanu gazowego znów staje się cieczą, aby dalej funkcjonować w zamkniętym obiegu. Parownik to natomiast miejsce, gdzie zachodzi proces odwrotny – tu czynnik zmienia się z cieczy w parę za sprawą odpowiedniej temperatury i ciśnienia.

Warto wspomnieć, że o ile wspomniane elementy zawsze są te same, tak różnić się może ich liczba. W niektórych lodówkach znajdziemy dwa niezależne termostaty albo dwa agregaty.
Schemat działania lodówki jest zatem taki sam w każdym modelu, niemniej jednak, różnice w komforcie użytkownika bywają ogromne. Chcąc sklasyfikować różne lodówki, można wyróżnić kilka różnych kategorii.

• Lodówki z zamrażarką – to najpopularniejszy sprzęt. Wśród nich, wyróżnimy zarówno chłodziarki z zamrażalnikiem umieszczonym na dole, jak i na górze.
• Lodówki jednodrzwiowe – zazwyczaj małe lodówki umieszczane na blacie lub pod blatem. Zamiast osobnego zamrażalnika z szufladami, często mają tylko jedną, niewielką komorę, która utrzymuje niższą temperaturę.
• Lodówki side by side – to bardzo duże i pojemne lodówki, wyposażone w parę drzwi. Często mają wiele dodatkowych udogodnień – na przykład dystrybutor do zimnej wody albo kostkarkę do lodu.

Do tego dochodzą jeszcze elementy, takie jak działanie oświetlenia w lodówce (zazwyczaj LED), a także – odpowiedni system związany z wentylacją i równomiernym rozprowadzaniem zimnego powietrza po całym wnętrzu.

A jak działa zamrażarka? Tak samo. Przy mrożeniu zachodzą te same procesy, jedyna różnica polega na tym, że efektem, jest znacznie niższa temperatura niż w lodówce, żeby znacznie dłużej zachować świeżość. W zamrażarce powinno być pomiędzy -18 a -25°C.

Celem pracy lodówki jest utrzymywanie odpowiednio niskiej temperatury. Im więcej pracy ma agregat, tym więcej energii będzie potrzebne. Można zatem szukać oszczędności na kilka sposobów.

• Ograniczyć dopływ ciepłego powietrza do chłodziarki – z tego powodu, nie należy zbyt często otwierać drzwi chłodziarki, ponieważ gdy do środka wpada ciepłe powietrze, termostat wykrywa różnice i wyrównuje temperaturę do właściwego poziomu. Mając to na uwadze, nie powinno się także umieszczać w lodówce gorących potraw – zup, mięs, ciast czy ciepłych napojów. Znacznie mądrzejszym posunięciem będzie chłodzenie ich najpierw w temperaturze pokojowej i dopiero później - przełożenie do chłodziarki.
• Podwyższyć pożądaną temperaturę – w każdej lodówce można regulować oczekiwany poziom temperatury za pomocą ekranu dotykowego albo pokrętła. Przyjmuje się, że optymalna temperatura do chłodzenia większości produktów, wynosi między 3 a 6°C. Przy czym, jasne jest, że do utrzymywanie 6 stopni potrzeba mniej energii, niż do 3°C.
• Wyjąć niepotrzebne produkty – im więcej produktów jest w lodówce, tym więcej energii potrzebne będzie na schłodzenie całej zawartości. Można trochę zaoszczędzić, po prostu nie trzymając w lodówce tych produktów, które tego wcale nie potrzebują – na przykład owoców egzotycznych takich jak kiwi czy banany, pieczywa, a także nieotwartych konserw czy przetworów.
• Odpowiednie ustawienie lodówki w kuchni – to ważny element na etapie projektowania kuchni i rozmieszczenia wszystkich urządzeń AGD. Lodówka powinna być umieszczona z daleka od innych sprzętów generujących ciepło – zwłaszcza takich, jak zmywarki i piekarniki do zabudowy.

Kiedyś dodatkowo przeszkodą w prawidłowym działaniu i przyczyną zwiększonego zużycia energii był nagromadzony lód i szron. Jednak ten problem właściwie zniknął wraz z pojawieniem się technologii No Frost w lodówce – co to znaczy? Poznaj odpowiedź na to pytanie.

Jak wiadomo, lodówki mają klasy energetyczne. Różnią się też znacząco pod względem kultury pracy i emitowanego hałasu. Naturalną konsekwencją tego stanu rzeczy jest także zróżnicowanie cen chłodziarek. Na co zwrócić uwagę, szukając odpowiedniego modelu?

• Pojemność – powinna być dopasowana na potrzeb gospodarstwa domowego, a także do wielkości kuchni. Niewielkie modele, takie jak lodówka Amica FM 107.4, to odpowiednia propozycja do kawalerki albo do domu letniskowego na działkę, ale już niekoniecznie dla kilkuosobowej rodziny.
• Zdolność utrzymywania temperatury – to istotne, gdy w naszej okolicy występują przerwy dostawie prądu. Na szczęście, lodówki nawet bez zasilania mogą chłodzić przez określony czas. Przykładowo lodówka Samsung RB38C7B5D22/EF Bespoke utrzymuje temperaturę przez 9 godzin.
• Cichy silnik – to może być istotne, zwłaszcza, jeśli kuchnia (i co za tym idzie – lodówka) jest w formie aneksu połączonego z salonem. Jeśli nie chcemy słyszeć pracy chłodziarki w nocy, należy szukać modeli z silnikiem inwerterowym. Tę technologię określa się rożnymi terminami, w zależności od producenta – na przykład jako kompresor Digital Inverter w lodówkach SAMSUNG Bespoke. Dzięki temu maksymalny hałas podczas pracy to tylko 35 dB.
• Regulacja wilgotności – specjalny suwak regulacji wilgotności pozwala zmniejszać wilgotność dla owoców i zwiększać dla warzyw, a dzięki dołączonej tacy FreshPad, produkty nie przywierają do dna szuflady. To wszystko sprawia, że owoce i warzywa będą świeże i apetyczne aż do 3 razy dłużej!

Zapewne u każdego w domu znajduje się lodówka. Działanie tego urządzenia na co dzień ma duży wpływ na wygodę, ale także zdrowie i domowy budżet. Jeśli sprzęt działa prawidłowo, żywność nie zepsuje się przedwcześnie ani nie wysuszy, za to zachowa więcej składników odżywczych. Chociaż teraz lodówki działają o wiele skuteczniej niż przed laty, wciąż ma znaczenie, jaki model wybierzemy, Dlatego warto znać schemat działania lodówki i najważniejsze funkcje, które mogą usprawnić funkcjonowanie.