Backup – co to jest? Kiedy go zrobić?

Backup to jedna z tych rzeczy, które lubimy odkładać na później. O ile w sytuacjach zawodowych zdarza się, że przypominają o tym wewnętrzne procedury, tak w przypadku danych prywatnych, regularny backup danych może wydawać się działaniem na wyrost. Tymczasem, na prywatnych sprzętach przechowujemy wiele treści, których utrata byłaby dla nas dotkliwa - chodzi głównie o zdjęcia, ale nie tylko. Większości z nas niełatwo byłoby pogodzić się również z utratą pieczołowicie gromadzonych przez lata kontaktów.
Dlatego bez wątpienia, backup jest ważną sprawą – nie tylko w przestrzeni zawodowej, ale i prywatnej.
Jakie są najważniejsze powody, by pamiętać o regularnym backupie? Przede wszystkim, backup da nam dostęp do danych, które utracimy w nagły sposób – to chyba główny i najważniejszy powód, dla którego powinniśmy pamiętać o regularnym robieniu kopii zapasowej.
Kiedy może zdarzyć się taka sytuacja?

•  Gdy urządzenie ulegnie awarii,
•  gdy sprzęt się na tyle zużyje, że będzie działać w niezadowalający sposób,
•  gdy zgubimy nasz sprzęt,
•  gdy zostanie on skradziony,
•  gdy z jakiegoś powodu zapomnimy hasła do systemu, przez co nie będziemy mogli dostać się do plików z danymi,
•  gdy będziemy potrzebowali korzystać z naszych danych na innym urządzeniu.
Jak widać, sytuacji, w których backup jest potrzebny, może być sporo! Pora przyjrzeć się temu, co to backup z punktu widzenia podejmowania kolejnych działań i jakie są najważniejsze zasady robienia kopii zapasowej.

Wiemy już, dlaczego warto robić regularnie kopię zapasową, czas zastanowić się, jak zrobić backup i czy jest to trudne.
Wyróżniamy trzy rodzaje backupu:

• kopia pełna: obejmuje wszystkie pliki z urządzenia – niezależnie, czy mówimy o telefonie, czy o komputerze.
• kopia różnicowa: tutaj kopiowane są te pliki, które były zmieniane od czasu robienia kopii pełnej.
• kopia przyrostowa: dotyczy tylko nowych plików, które przybyły od czasu zrobienia jakiejkolwiek innej kopii.
To, jak często przeprowadzać backup i w jakim zakresie, zależy od wielu czynników – głównie tego, jakie mamy pliki w naszych sprzętach i z jakich korzystamy. Jeśli jesteśmy twórcami różnego rodzaju, powinniśmy regularnie robić kopie zapasowe swoich utworów. Gdy korzystamy z urządzeń głównie do celów prywatnych, powinniśmy pamiętać o regularnych kopiach zdjęć i kontaktów.

Co wziąć pod uwagę, planując zrobienie backupu?
• To, ile danych chcemy skopiować – może się okazać, że wcale nie musimy umieścić w kopii zapasowej wszystkich plików z komputera – tylko te najważniejsze. Ilość danych warunkuje nam też sposób przeprowadzania backupu: bardzo duże ilości danych przechowywane w chmurze to długi czas potrzebny na zrobienie kopii zapasowej - warto mieć taką świadomość.
•  To, czy mamy gdzie te dane przechowywać – jeśli myślimy o backupie do chmury, powinniśmy liczyć się z tym, że darmowe opcje mogą nie wystarczyć. Dobrze więc dokupić miejsce, wybierając z kilku możliwych opcji, jak Google, iCloud, Dropbox. Powinniśmy mieć jednak świadomość, że z powodów bezpieczeństwa a także ogólnych zasad przeprowadzania backupu, dane dodatkowo powinny być przechowywane na nośniku fizycznym.

Po ustaleniu tych kwestii, czas przejść do konkretów! Jak zrobić backup? Sposobów na zrobienie kopii zapasowej jest wiele - warto jednak wskazać, że mamy dwa podstawowe kierunki:
•  Kopia zapasowa w chmurze.
•  Kopia zapasowa na nośniku fizycznym, na przykład dysku zewnętrznym.
Musimy zaznaczyć, że z punktu widzenia zasad przeprowadzania backupu, obie formy nie tyle się wykluczają, co dopełniają. Prawidłowo wykonany backup jest bowiem zgodny z zasadą 3-2-1, która oznacza:
•  3 kopie, a właściwie – jeden oryginał, dwie kopie zapasowe.
•  2 – to liczba różnych nośników, najczęściej dysk zewnętrzny i chmura.
•  1 – liczba kopii przechowywana w innej lokalizacji – chodzi głównie o zabezpieczenie się na wypadek pożaru. Jeśli jedna z naszych kopii przechowywana jest w chmurze, odpada nam ten problem, bo mamy do niej dostęp z dowolnego miejsca.
Mając taką świadomość, łatwiej nam zaplanować zrobienie backupu.

W zależności od urządzenia i ilości oraz rodzajów danych, backup możemy zrobić na różne sposoby. Najłatwiejszym jest z pewnością przesłanie danych bezpośrednio do chmury lub na dysk zewnętrzny. Pierwszy sposób nadaje się zarówno dla danych z laptopa, jak i ze smartfona. Na telefon wystarczy ściągnąć specjalną aplikację, zarejestrować się i opcjonalnie, w zależności od tego, ile danych chcemy skopiować, opłacić odpowiedni pakiet. Podobnie działa to na komputerze – tam często nie musimy niczego instalować: dostęp do usługi chmurowej będziemy mieć przez przeglądarkę.
Którą chmurę wybrać? W dużej mierze zależy to od preferencji, ale też od posiadanego sprzętu. Przykładowo, jeśli mamy telefon z Androidem, zrobienie kopii zapasowej w oparciu o usługi Google, będzie naprawdę proste!
Jak zrobić kopię zapasową zdjęć na koncie Google? To prosty proces, a o tyle istotny, że pozwoli na automatyczny zapis zdjęć i filmów z każdego urządzenia, na którym zalogujemy się na konto Google.

Możemy to zrobić na dwa sposoby:

•  pobrać Dysk Google na komputer,
•  zalogować się przez przeglądarkę.
W pierwszym przypadku, proces wygląda następująco:•  Na komputerze instalujemy Dysk Google.
•  Logujemy się na nasze konto Google.
•  Wybieramy foldery lub zdjęcia, których chcemy utworzyć kopię zapasową, a następnie - klikamy „Utwórz kopię zapasową w Zdjęciach Google”.
•  Klikamy „Gotowe”, a następnie „Zapisz”.
Jak widać, nie jest to skomplikowany proces! Podobnie wygląda, gdy przesyłamy zdjęcia przez przeglądarkę:
•  Otwieramy stronę Zdjęcia Google.
•  Wybieramy „Prześlij”, a następnie „Komputer”.
•  Wybieramy zdjęcia, które chcemy przesłać.
•  Następnie klikamy „Otwórz”.
Także i ten sposób jest prosty i intuicyjny!
W przypadku telefonu, możemy ustawić automatyczne tworzenie kopii zapasowej. Jak to zrobić? Dla telefonu z Androidem, obejmuje to następujące kroki:
•  Wchodzimy w aplikację Ustawienia.
•  Wybieramy „Google”, a następnie „Kopia zapasowa”.
•  Klikamy „Utwórz kopię zapasową teraz”.

Te kroki mogą nieco inaczej prezentować się na różnych modelach telefonów z Androidem, ich logika jest jednak bardzo podobna. Wszystko to sprawia, że zadbanie o regularny backup w oparciu o usługi Google, nie jest wcale trudne.
A jak to działa dla iPhone i komputerów z macOS? Wszystkie działania są analogiczne! Synchronizację i zużycie iCloud łatwo sprawdzić w Ustawieniach na telefonie lub komputerze. Może się zdarzyć, zwłaszcza, jeśli mamy sporo plików, bo robimy dużo zdjęć, że konieczne będzie dokupienie większego pakietu - otrzymamy o tym też przypomnienie systemowe.

Zrobienie kopii zapasowej na zewnętrznym dysku twardym nie powinno stanowić trudności. Wystarczy, że przyłączymy dysk do komputera, najczęściej za pomocą USB, by móc przenieść wybrane pliki w ramach robienia backupu.

Jaki dysk twardy do przechowywania danych wybrać? Wybór jest naprawdę spory! To, co powinno nas przede wszystkim interesować:

•  Pojemność dysku.
•  Odporność na upadek lub zalanie.
•  Nowoczesny standard USB dla szybszego przesyłu danych.

Mając to w pamięci, możemy przejrzeć dostępne propozycje dysków w kategorii. Lepiej wybrać SSD czy HDD? Te pierwsze zwykle są szybsze, jednak musimy liczyć się z ich wyższą ceną. HDD sprawdzają się, jeśli mamy dużo danych do przechowania.
Na które modele warto zwrócić uwagę? Dobrze zapoznać się z rankingiem dysków zewnętrznych, by mieć pełny obraz możliwości! Zrobienie backupu nie jest trudnym procesem, chociaż bywa, że czasochłonnym. Warto jednak znaleźć na to czas, bo utrata danych jest dużo bardziej bolesna niż wykrojenie czasu na zrobienie kopii zapasowej.