Czym jest herc (Hz) i ile herców powinien mieć Twój telewizor?

Jeśli porównujesz telewizory lub monitory do gier, na pewno natkniesz się na termin herc (Hz). Co dokładnie oznacza herc (niem. Hertz) i czy lepiej kupić telewizor lub ekran o częstotliwości 50 Hz, 100 Hz czy może jeszcze większej? Dowiesz się o tym z tego artykułu. 

Interpolacja, czyli „dorabianie” herców

Ekran o częstotliwości 50 Hz odświeża obraz 50 razy na sekundę, a ekran 100 Hz – 100 razy na sekundę. Im wyższa częstotliwość odświeżania, tym większa płynność ruchomego obrazu, co szczególnie zauważalne jest w dynamicznych scenach filmowych, transmisjach sportowych i grach komputerowych. Możesz się jednak zastanawiać: jeśli ekran ma 100 Hz, czy rzeczywiście widzimy 100 różnych obrazów na sekundę? To zależy od materiału źródłowego. Jeżeli film lub gra działa z niższą liczbą klatek na sekundę (FPS – frames per second), ekran nie „wymyśli” dodatkowych klatek, chyba że zastosuje technologie interpolacji. Takie inteligentne „dorabianie” klatek stosowane jest przez producentów telewizorów. U Samsunga to Upłynniacz Obrazu, u Sony Motionflow XR, u LG TruMotion etc.

Ludzkie oko a liczba herców

Osobną kwestią jest percepcja płynności przez ludzki mózg. Już przy 16, a tym bardziej przy 24 klatkach na sekundę ruch wydaje się ciągły, jednak wyższe wartości zwiększają subiektywne poczucie płynności, a więc komfortu oglądania. Dodatkowo niska częstotliwość odświeżania (poniżej 50 Hz) może powodować zmęczenie wzroku i bóle głowy podczas dłuższego korzystania z ekranu, zwłaszcza w przypadku technologii z migoczącym podświetleniem.

Skoro liczba klatek zależy od źródła... Jakie są realia?

Serwisy streamingowe

• Większość treści jest nadawana w 24 klatkach, ale coraz więcej filmów i seriali dostępnych jest w 60 klatkach.
• Niektóre platformy mogą dostosowywać liczbę klatek w zależności od urządzenia i łącza internetowego.

Telewizja DVB-T (cyfrowa naziemna)

• Standardowo nadaje obraz z częstotliwością 50 Hz.
• W rzeczywistości większość kanałów nadaje w 25 klatkach na sekundę, ale dzięki przeplotowi (interlace) obraz jest wyświetlany z efektywnym odświeżaniem 50 razy na sekundę.

Gry wideo

• Konsole starszej generacji (PS4, Xbox One) – najczęściej 30 lub 60 klatek.
• .Nowoczesne konsole (PS5, Xbox Series X) i komputery gamingowe – 60, 120, a nawet 240 klatek (dostępne na monitorach o wysokiej częstotliwości odświeżania).

W Polsce prąd i odświeżanie 50 Hz

W Europie standardowa częstotliwość wyświetlania obrazu wynosi 50 klatek na sekundę, co wynika z historycznego systemu PAL oraz częstotliwości prądu w sieciach elektrycznych (50 Hz). Dlatego telewizory sprzedawane na tym rynku zazwyczaj oferują odświeżanie 50 Hz lub 100 Hz. W Ameryce Północnej i niektórych innych regionach, gdzie tradycyjnie używano systemu NTSC i gdzie prąd działa z częstotliwością 60 Hz, standardowe odświeżanie wynosi 60 Hz lub 120 Hz.

Dzięki cyfrowej transmisji obrazu telewizory obsługują zarówno 50 Hz, jak i 60 Hz (podobnie: 100 i 120 Hz), automatycznie dostosowując się do źródła sygnału.